Dziecko dla systemu czy system dla dziecka? Perspektywy środowiskowego modelu wsparcia w kryzysie psychicznym

prof. dr hab. n. med. Małgorzata Janas-Kozik – specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, specjalista psychoterapii dzieci i młodzieży, specjalista pediatrii, pełnomocnik Ministerstwa Zdrowia Z ds. reformy psychiatrii dzieci i młodzieży. Kierownik Katedry Psychiatrii i Psychoterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, kierownik Oddziału Klinicznego Psychiatrii i Psychoterapii Wieku Rozwojowego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu. Jej zainteresowania naukowe dotyczą okresu adolescencji – fizjologicznego przebiegu oraz charakterystycznych dla tego okresu zaburzeń. Pozostałe zainteresowania to zaburzenia odżywiania zarówno klasyczne, jak i nowe, trudno diagnozowalne postaci, problematyka FASD, ASD, ChAD. Kierownik grantów europejskich. Autor i współautor licznych publikacji naukowych.

Regina Bisikiewicz – prezes fundacji Polski Instytut Otwartego Dialogu (od 2011 r.) i wiceprezes Leadership Management Polska (od 2005 r.). Absolwentka kilku uczelni, w tym Politechniki Wrocławskiej (Wydział Organizacji i Zarządzania), Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (Wydział Nauk Ekonomicznych) oraz Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald, Institut für Sozialpsychiatrie Mecklenburg-Vorpommern-Berlin (Systemische Fortbildung in Familien – und Netzwerktherapie). Od 2011 r. wspomaga swoim doświadczeniem liderów zmian, kształtuje w społeczeństwie nowe postawy, a nade wszystko odkrywa potencjał drzemiący w ludziach. Obecnie facylitator procesu zmian w projekcie „Deinstytucjonalizacja szansą na dobrą zmianę” realizowanego w ramach programu PO WER 4.1 „Innowacje społeczne” w trzech lokalizacjach: Warszawa-Bielany, Wieliczka i powiat wielicki oraz Koszalin i powiat koszaliński. Członek Zespołu Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Członek Rady ds. Psychiatrii przy Ministrze Zdrowia (od lipca 2019 r.). Koordynator grupy roboczej przy Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej opracowującej Strategię deinstytucjonalizacji usług społecznych dla osób z problemem zdrowia psychicznego na lata 2021–2027 (od lutego 2020 r.).

prof. dr n. med. Renate Schepker – child and adolescent psychiatrist and psychotherapist, as well as a trained psychoanalyst; works at Zentrum fuer Psychiatrie (ZfP) Südwürttemberg, Ravensburg, Germany, experienced in in-and outpatient treatment, training and research as well as health care management and policy implementation. As a medical professor at Ulm University, she has authored several publications. She is a current board member of the German Association of Child and Adolescent Psychiatry, Psychosomatics and Psychotherapy (DGKJP) and editor of the regular “law and policy newsletter” in the associations journal (ZKJP). She is a consultant to local, state and national bodies with regard to legislation and health care policies, and a former delegate to the UEMS (Union Européenne des Médecins spécialisés) CAP section.

dr hab. Adam Bodnar, prof. Uniwersytetu SWPS – Rzecznik Praw Obywatelskich. Prawnik i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk prawnych, w latach 2010–2015 wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Współpracował z licznymi organizacjami pozarządowymi, m.in. z Fundacją Panoptykon (przewodniczący Rady Fundacji), ClientEarth Polska (członek rady programowej), Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy (współzałożyciel oraz członek zarządu). Był także członkiem Obywatelskiego Forum Legislacji działającego przy Fundacji Batorego oraz zespołu redakcji kulturaliberalna.pl. Jest autorem wielu publikacji naukowych z zakresu prawa.

Paulina Stochniałek – członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego Urodzona w Poznaniu, absolwentka Wyższej Szkoły Bankowej na kierunku Finanse i Rachunkowość oraz Uniwersytetu Adama Mickiewicza na kierunku Marketing i Zarządzanie, posiada tytuł MBA. W 2018 r. głosami wyborców wybrana została z listy Koalicji Obywatelskiej na Radną Województwa Wielkopolskiego na lata 2018-2023. Od zawsze związana z Wielkopolską i jej stolicą. Polityczka, przedsiębiorczyni, szkoleniowiec. Działaczka i prelegentka Wielkopolskiego Kongresu Kobiet. Aktywnie wspiera kobiety w rozwoju osobistym i zawodowym. Zaangażowana w projekt „Narada Obywatelska o Edukacji” (odpowiedź na najpoważniejszy od lat strajk nauczycieli i pracowników oświaty, który rozpoczął się wiosną 2019 r.). Z zawodu przedsiębiorczyni z 25-letnim doświadczeniem zawodowym zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. W swojej dotychczasowej karierze była dyrektorką finansową i HR w międzynarodowej korporacji, główną księgową największego w Wielkopolsce szpitala klinicznego, wykładowczynią wyższej uczelni, a w ostatnich latach prezeską spółki z branży IT.

W centrum jej zainteresowań jest człowiek, a samorząd postrzega jako służbę mieszkańcom regionu. Aktywnie bierze udział w pracach komisji sejmikowych: edukacji i nauki, zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, gospodarki, rodziny i polityki społecznej oraz budżetowej. Była przewodniczącą Komisji Edukacji oraz wiceprzewodniczącą Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Jest wiceprzewodniczącą Klubu Radnych Koalicja Obywatelska. Od lipca 2020 r. pełni funkcję Członka Zarządu Województwa Wielkopolskiego i nadzoruje departamenty: Zdrowia, Edukacji i Nauki oraz jednostkę samorządową Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Uważa, że sprawne zarządzanie w wojewódzkich placówkach medycznych jest dzisiaj szczególnie trudnym wyzwaniem. Myśląc o człowieku, należy pamiętać o tych najbardziej wykluczonych ze społeczności: osobach niepełnosprawnych i ich rodzinach, a także osobach starszych. Otwarte społeczeństwo łączy wszystkich w swojej aktywności. Samorządność to także nauka, zarówno w wymiarze zawodowym, jak i kreacji postaw prospołecznych oraz działań dla swoich środowisk lokalnych.

Sylwia Wójcik – absolwentka filologii angielskiej i dziennikarstwa. Studiowała na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych. Ukończyła studia podyplomowe z finansów i rachunkowości budżetowej na Uniwersytecie Ekonomicznym. Od 2004 r. zajmuje się wdrażaniem programów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. W 2011 r. została wicedyrektorem Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu i była odpowiedzialna za implementację regionalnego komponentu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W 2014 r. wraz z utworzeniem Departamentu Wdrażania EFS w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu objęła stanowisko Dyrektora Departamentu. Od 2007 r. bierze udział w pracach Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Kapitał Ludzki, a następnie Komitetu Monitorującego PO Wiedza Edukacja Rozwój przy Ministerstwie Rozwoju oraz Komitetu Monitorującego WRPO 2014+ przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu.

dr Tomasz Rowiński – psycholog, zastępca dyrektora Instytutu Psychologii UKSW, dyrektor pierwszego w Polsce Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży, członek zespołu ds. zdrowia psychicznego w Ministerstwie Zdrowia przygotowującego reformę psychiatrii oraz członek zespołu w Ministerstwie Edukacji Narodowej m.in. opracowującego zmianę w opiece psychologicznej dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym. Pomysłodawca i współautor modelu opieki na dziećmi, młodzieżą i rodzinami z problemami i chorobami psychicznymi opracowanego w ramach projektów zintegorwanych „Deinstytucjonalizacją szansą na dobrą zmianę – projekt zintegrowany".

Grzegorz Wojtanowski – prawnik. Fundator Fundacji AKME i jej dyrektor. Specjalista ds. prawnych i ekonomii społecznej. Jest członkiem Wielkopolskiego Komitetu ds. ekonomiki społecznej. Do 2018 r. był członkiem Krajowego Komitetu ds. ES i Rady Działalności Pożytku Publicznego. Ma ponad 12 lat doświadczeń w realizacji projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Współautor projektów dotyczących ŚCZP dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych na terenie Wielkopolski.

prof. dr hab. n. med. Agnieszka Słopień – kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, konsultant krajowy ds. psychoterapii dzieci i młodzieży. Przewodnicząca Sekcji Naukowej Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i prezes Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Vis-a-Vis w Poznaniu. Specjalista psychiatrii oraz psychoterapii dzieci, młodzieży, specjalista psychiatrii dorosłych, certyfikowany psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (nr 368). Od 1994 r. związana ze Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Autyzmem „ProFUTURO” w Poznaniu. Współzałożyciel działającego od 2002 r. Punktu Diagnostyczno-Konsultacyjnego. Posiada certyfikat diagnosty ADOS-2 (do celów klinicznych i badań naukowych) oraz ADiR (do celów klinicznych), a także STAT. Autor i współautor ponad 230 publikacji naukowych, rozdziałów w książkach oraz podręcznikach, a także prezentacji przedstawianych na polskich i zagranicznych konferencjach.

dr n. o zdr. Bartosz Piasecki – psycholog, doktor nauk o zdrowiu oraz certyfikowany terapeuta poznawczo-behawioralny. Posiada wieloletnie doświadczenie w pracy klinicznej, naukowej i dydaktycznej. Aktualnie koordynator usług zdrowotnych oraz psychoterapeuta w Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Poznaniu. W swojej pracy terapeutycznej koncentruje się przede wszystkim na identyfikowaniu indywidualnych potrzeb pacjenta i mechanizmów, jakie uniemożliwiają ich zaspokajanie; korzysta z nurtu terapii schematu, której stał się wielkim orędownikiem i od kilku lat z powodzeniem ją wykorzystuje.

dr n. med. Artur Wiśniewski – od 2000 r. lekarz, pracujący początkowo w ramach I Kliniki Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, a następnie w Klinice Psychiatrii Wieku Rozwojowego. Od 2005 r. świadczy wsparcie również jako certyfikowany psychoterapeuta poznawczo-behawioralny (szkolenie odbyte pod kierownictwem prof. Marka Reinecke). Od 2 lat współtwórca nowych standardów pomocy w psychiatrii dzieci i młodzieży w ramach Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży Warszawa-Bielany. Od 2013 r. kierownik merytoryczny czteroletnich studiów podyplomowych w psychoterapii poznawczo-behawioralnej w Uniwersytecie SWPS w Poznaniu, organizowanych w ramach Szkoły Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej Uniwersytetu SWPS. Specjalista w leczeniu/terapii: dzieci i młodzieży, a także osób dorosłych, głównie z zaburzeniami neurorozwojowymi (ADHD u dzieci, młodzieży i dorosłych). Członek Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej (PTTPB) oraz Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (PTP).

dr Alicja Bezmienow – praktykuje w Poradniach Zdrowia Psychicznego od około 11 lat, wcześniej zajmowała się pracą naukową. Od kilku lat współtworzy pierwsze w Wielkopolsce Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego w powiecie obornickim, a następnie w powiecie poznańskim.

Justyna Kiejda – pracownik Uniwersytetu Medycznego w Zakładzie Pielęgniarstwa Psychiatrycznego w Poznaniu oraz członek zespołu badawczego, badań statutowych Zakładu Pielęgniarstwa Neurologicznego i Psychiatrycznego w zakresie pionierskich badań w Polsce dotyczących „Długoterminowej prospektywnej oceny przebiegu schizofrenii u pacjentów po pierwszym epizodzie choroby” pod kierownictwem dr hab. Krystyny Jaracz, prof. Uniwersytetu Medycznego. Do 2017 r. autorka i współautorka 35 pozycji naukowych krajowych i zagranicznych, w tym rozdziałów 2 podręczników akademickich. Głównym nurtem jej zainteresowań zawodowych jest funkcjonowanie chorego z kryzysem psychicznym. Posiada również wieloletnie doświadczenie w pracy na stanowisku pielęgniarki epidemiologicznej a także ukończyła specjalizacje w dziedzinie pielęgniarstwa psychiatrycznego, organizacji i zarządzania oraz pielęgniarstwa epidemiologicznego. Certyfikowany specjalista terapii środowiskowej PTP. Zatrudniona na stanowisku Pełnomocnika Zarządu ds. Psychiatrii w CM HCP w Poznaniu.

dr n. med. Cezary Żechowski – psychiatra dzieci i młodzieży, psychoterapeuta dzieci i młodzieży, superwizor, kierownik Centrum Zdrowia Psychicznego Dzieci i Młodzieży w Szpitalu Wolskim w Warszawie. W latach 1994–2010 pracował w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Instytutu Psychiatrii i Neurologii, w ostatnich latach jako adiunkt. Od 2012 do 2019 r. kierował Katedrą Psychologii Klinicznej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Od 2020 r. kierownik Centrum Badań Psychoanalitycznych w Instytucie Psychologii UKSW, członek Instytutu Psychoanalizy i Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej, Naukowego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej, International Association of Couple and Family Psychoanalysis, The International Neuropsychoanalysis Society, European Society for the Study of Personality Disorders. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytecie SWPS. Przebywał na stażach i wizytach studyjnych w Heidelbergu, Berlinie i Tromso. Autor ok. 100 publikacji z zakresu psychiatrii oraz psychoterapii dzieci i młodzieży, w tym rozdziałów w podręcznikach psychiatrii. Autor wystąpień na konferencjach w Polsce i za granicą (m.in. w: Toronto, Padwie, Sztokholmie, Berlinie, Londynie i Amsterdamie). Współautor i współredaktor książki „Od neurobiologii do psychoterapii" (Warszawa, IPiN 2009). Laureat nagrody przyznawanej przez Polskie Towarzystwa Psychiatryczne imienia profesora Stefana Ledera za szczególne osiągnięcia w psychoterapii.

Michał Remesz – pedagog, socjolog, pracownik socjalny. Od ponad 10 lat zawodowy kurator sądowy ds. rodzinnych i nieletnich, od 10 lat związany z ośrodkami kuratorskimi. Od 2019 r. kierownik Ośrodka Kuratorskiego nr 1 przy Sądzie Rejonowym Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu. W latach 2006–2010 pracownik socjalny ds. osób wymagających wsparcia zdrowia psychicznego w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Poznaniu, do dziś pracownik socjalny w mieszkaniu chronionym dla osób z zaburzeniami psychicznymi Stowarzyszenia Osób i Rodzin na Rzecz Zdrowia Psychicznego „Zrozumieć i Pomóc”. Członek zarządu Fundacji „OK” stawiającej sobie za cel wspieranie młodzieży skierowanej do ośrodków kuratorskich.

Michalina Kozanecka-Kmieciak – psycholog, pedagog, specjalistka w zakresie wczesnej interwencja i wspomagania rozwoju małego dziecka. Z ramienia Fundacji AKME współtworzy Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego w Powiecie Obornickim w zakresie wsparcia dzieci i młodzieży. Prowadzi zajęcia socjoterapeutyczne, warsztaty psychoedukacyjne dla dzieci oraz grupy wsparcia dla rodziców.

Mateusz Wiliński – psycholog, nauczyciel akademicki współpracujący z uczelniami wyższymi (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet SWPS, Gnieźnieńska Szkoła Wyższa Milenium) w zakresie kształcenia pedagogów, psychologów i nauczycieli. Wieloletni pracownik publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, gdzie zajmuje się diagnozą psychologiczną oraz udzielaniem pomocy dzieciom, młodzieży i ich rodzicom. Autor licznych publikacji naukowych i popularnonaukowych. Specjalizuje się w problematyce organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w wymiarze teoretycznym i praktycznym, planowaniu i organizowaniu pomocy dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, diagnostyce psychologiczno-pedagogicznej oraz psychologii rozwoju w cyklu życiu człowieka.

Katarzyna Kierzek – psycholog, psychoterapeuta w trakcie certyfikacji w Szkole Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej Uniwersytetu SWPS pod kierownictwem dr Agnieszki Popiel i dr Ewy Pragłowskiej oraz w trakcie procesu certyfikacji na seksuologa klinicznego. Ukończyła dwuletnie podyplomowe studia Seksuologia Kliniczna – Opiniowanie, Edukacja, Terapia powołane przy Instytucie Psychologii UAM. Psychoterapeuta w Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Poznaniu. Centralnym punktem jej aktywności zawodowej jest psychoterapia zaburzeń psychicznych dzieci i młodzieży.

Marek Goworek – certyfikowany specjalista psychoterapii uzależnień, od ponad 10 lat zajmuje się profilaktyką osób zagrożonych społecznie, współpracując w tym obszarze m.in. z gminami na terenie Wielkopolski, uczniami, sądami, kuratorami oraz nauczycielami. Od 8 lat kierownik ds. merytorycznych ośrodka terapii uzależnień w Wielkopolsce, gdzie odpowiada za program placówki oraz nadzór kadry terapeutycznej. Psychoterapeuta poznawczo-behawioralny w trakcie certyfikacji (3. rok).

Łukasz Wojtasik – absolwent profilaktyki społecznej i resocjalizacji na Uniwersytecie Warszawskim. Specjalista do spraw bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie. Od 1997 r. związany z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę. Do 2012 r. członek zarządu Fundacji. Autor pierwszej ogólnopolskiej kampanii poświęconej tematyce bezpieczeństwa dzieci w internecie „Dziecko w Sieci” i wielu innych kampanii oraz projektów edukacyjnych poświęconych zagrożeniom online. Jeden z inicjatorów europejskiego programu Safer Internet w Polsce.

dr Maia Stanisławska-Kubiak – nauczyciel, praktyk, badacz. Adiunkt w Katedrze i Zakładzie Psychologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, wykładowca Uniwersytetu SWPS, arteterapii UMP. Ukończyła kulturoznawstwo i psychologię na UAM. Absolwentka wielu kursów podyplomowych i warsztatów: pedagogiczne studia podyplomowe, Terapia systemowa, kurs Metoda ruchu rozwijającego (RR) Weroniki Sherborne, Certificate of Attendance, ISPAD Science School for Health Professionals, „Dzieci i młodzież w terapii systemowej” i inne. Jej zainteresowania naukowe to: neuropsychologia, psychosomatyka i psychoterapia.

dr Anna Kubiak – dr nauk społecznych w dziedzinie psychologii, adiunkt w Zakładzie Psychologii Klinicznej i Zdrowia (Uniwersytet SWPS, Wydział Psychologii i Prawa w Poznaniu). Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół autodestruktywności, szczególnie autodestruktywności pośredniej oraz samouszkodzeń. Przez 10 lat pracowała na stanowisku psychologa w szkole podstawowej i gimnazjum. Jest psychoterapeutą systemowym w trakcie certyfikacji w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej, pracuje psychoterapeutycznie z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzicami.

Magdalena Sękowska – psycholog, psychoterapeuta systemowy, konsultant zarządzania, wykładowca z ponad 30-letnim doświadczeniem w pracy z ludźmi (w kontekście biznesowym, edukacyjnym, rodzinnym, indywidualnym). Dyrektor Kliniki Uniwersytetu SWPS Rodzina-Para-Jednostka opartej na misji tworzenia miejsca w Poznaniu bazującego na rozmowie o potrzebach ludzi w języku relacji, potrzeb, możliwości, nadziei i wsparcia zamiast języka psychopatologii. Jako psychoterapeuta specjalizuje się w pracy z parami w nurcie Terapii Skoncentrowanej na Emocjach i analizie skryptów międzypokoleniowych, wykorzystując w swojej pracy podejście narracyjne oraz analizę transakcyjną.