Nasi studenci prawa światowymi championami mediacji Turnieju ICC w Hongkongu

Rozmawiamy z uczestnikami konkursu, studentami IV roku Szkoły Prawa Uniwersytetu SWPS na Wydziale Psychologii i Prawa w Poznaniu: Katarzyną Gołaś, Aleksandrą Hemmerling, Klaudią Lewandowską, Piotrem Sobczakiem, a także z ich coachem dr. Tomaszem P. Antoszkiem, kierownikiem Katedry Prawa Prywatnego Uniwersytetu SWPS w Poznaniu, mediatorem gospodarczym z Domu Mediacyjnego Antoszek i Kamińska.

Na początek – ogromne gratulacje! Jaką formułę miał tegoroczny konkurs organizowany przez Międzynarodową Izbę Handlową Departament w Hongkongu?

K.G., A.H., K.L., P.S.: Konkurs, jak zawsze, odbywał się w języku angielskim, a rozgrywki były przeprowadzane na żywo, jednak z uwagi na pandemię wszystkie 3 rundy eliminacyjne, jak i ćwierć-, pół- i finał odbywały się „na odległość”, online. Obecnie bardzo trudno o zachowanie normalnych relacji z rówieśnikami i resztą świata. Międzynarodowe konkursy są więc ogromnym wyzwaniem zarówno dla organizatorów, jak i uczestników, dają jedynie namiastkę rywalizacji i relacji z innymi studentami z całego świata. Zmiana formy konkursu wymagała dużej elastyczności i samodyscypliny, gdyż oprócz wykorzystania wiedzy i standardowych umiejętności trzeba się nauczyć pracy w środowisku online, gdzie wiele elementów może rozpraszać i zaskakiwać.

Panie doktorze, na czym polegał konkurs i co było na nim oceniane?

Dr Tomasz P. Antoszek: Konkurs składał się z sześciu rund. Przed każdą z nich drużyny otrzymywały kazus, w tym tzw. confidential (informację poufną), który znała tylko jedna ze stron sporu. Na tej podstawie drużyna decydowała, jakie aspekty będą dla niej najważniejsze w trakcie rozgrywek i to było podstawą opracowania strategii i negocjacji z drużyną z uniwersytetu z innego kraju. Para uczestników w danej rundzie wcielała się w rolę pełnomocnika oraz klienta-przedsiębiorcy. Celem było przeprowadzenie skutecznych negocjacji z drugą stroną, ze wsparciem profesjonalnego mediatora.

Charakterystyczną cechą turniejów ICC jest udział w nich profesjonalnych mediatorów. W innych rozgrywkach, w których braliśmy udział jako uniwersytet (np. INADR, CDRC w Wiedniu), to studenci wcielają się w rolę mediatora i negocjatorów. Udział w turnieju profesjonalnego mediatora, który na co dzień jako adwokat, radca albo mediator bierze udział w profesjonalnych prawniczych negocjacjach, zupełnie zmienia perspektywę i sprawia, że studenci stoją przed dużym wyzwaniem. Polega ono na zmierzeniu się z doświadczeniem biznesowym i prawniczym eksperta, odpowiedzi na jego często wymagające pytania i dostosowania stylu negocjacji do stylu mediacyjnego.

Mediacja odbywa się na podstawie ICC ADR Rules, a rozgrywki oceniają profesjonalni sędziowie, którzy na co dzień są adwokatami, radcami, prawnikami, negocjatorami, mediatorami, sędziami, arbitrami. Oceniają zarówno twarde elementy prawnicze, takie jak terminologia, ocena prawna, argumentacja, jak i elementy istotne dla procesu negocjacji, m.in. właściwą strategię, kompetencje miękkie, umiejętność przekonywania.

Co oznacza wasz wynik i co było największym wyzwaniem?

K.G., A.H., K.L., P.S.: Zajęliśmy pierwsze miejsce w konkursie (tytuł: Champion). Nagrodą jest akces i sfinansowanie udziału w prestiżowym konkursie negocjacyjno-mediacyjnym 16. ICC International Commercial Mediation Competition Paris.

Największym wyzwaniem podczas konkursu była różnica strefy czasowej między nami a innymi członkami konkursu – np. z uczelni w Australii, Indii czy Kanady. Podczas pierwszych rund eliminacyjnych organizatorzy zadbali o nasz komfort, oferując różne godziny rozgrywek, aby wstrzelić się w odpowiednią strefę czasową uczestników. Schody pojawiły się podczas rund finałowych, kiedy nasza drużyna nie mogła zmrużyć oka przez całą noc. Półfinał zaplanowany był na godzinę 4.00 nad ranem naszego czasu, a informacje o zakwalifikowaniu się, a także kazus półfinałowy, otrzymaliśmy o godzinie 2.00 w nocy. Cała drużyna z coachem została postawiona na nogi, aby w dwie godziny przygotować się do rozgrywki. U naszego przeciwnika w rundzie półfinałowej – drużyny z Indii – była wtedy godzina 8.30. Baliśmy się, że różnica czasowa będzie działała na ich korzyść. Również po rozgrywce półfinałowej nie mogliśmy zmrużyć oka, ponieważ niemal od razu otrzymaliśmy informację, że sędziowie jednomyślnie (wynik 3:0) wskazali zwycięzcę i przechodzimy do finału, który miał się odbyć w przeciągu najbliższej godziny. Były to intensywne godziny ciężkiej pracy, ale każdy z nas – ze zniecierpliwieniem i trzymając kciuki – czekał na kolejne informacje od organizatorów o dalszych etapach turnieju.

Inną kluczową sprawą podczas odbywania sesji negocjacyjnych był fakt, że wszyscy uczestnicy pochodzili z różnych kontynentów i kręgów kulturowych. Z tego względu sporym wyzwaniem było dla nas to, że musieliśmy zadbać o uszanowanie różnic międzykulturowych i zrozumieć, że w niektórych krajach sposób przekazywania sobie informacji oraz negocjowanie są odmienne. Musieliśmy zadbać o to, by nie urazić nikogo swoim podejściem do negocjacji czy biznesu.

Czego nauczył was ten konkurs?

K.G., A.H., K.L., P.S.: Na pewno umocnił nas jako drużynę. Pozwolił zacieśnić więzi oraz popracować nad umiejętnością pracy zespołowej, która w takich konkursach jest bardzo ważna. Mimo że w danej rozgrywce mogły brać udział tylko dwie osoby z drużyny, nad wszystkimi kazusami czy sprawami ciężko pracowaliśmy wszyscy razem. Jednym z kryteriów oceny była właśnie współpraca, za którą również zostaliśmy przez sędziów bardzo docenieni.

W tym miejscu warto podkreślić udział naszego trenera, dr. Tomasza P. Antoszka, który na każdym etapie konkursu służył nam radą i wsparciem. Pomógł nam przygotować się do każdej z rund, również tych, które odbywały się w godzinach nocnych.

Podczas wszystkich rund uczyliśmy się argumentacji prawniczej oraz rozwiązywania sporów gospodarczych. Doświadczyliśmy też, jak ważna jest umiejętność budowy porozumienia oraz obrona swoich interesów z jednoczesnym zachowaniem dobrych stosunków biznesowych. Formuła konkursu online również była niezwykle wymagająca z uwagi na konieczność skutecznej komunikacji członków zespołu ze sobą, z drugą drużyną, jak i profesjonalnym mediatorem. Jest to niezwykłe doświadczenie, które w obecnych czasach będziemy mogli przełożyć na pracę zawodową. Coraz częściej bowiem prawnicy korzystają z narzędzi komunikacji na odległość z klientami i innymi pełnomocnikami.

Panie doktorze, jakie macie następne cele?

Dr Tomasz P. Antoszek: Tegoroczny sukces stanowi zwieńczenie dotychczasowej pracy i wyróżnień w innych turniejach międzynarodowych. Studenci Szkoły Prawa Uniwersytetu SWPS w lipcu 2020 r. zdobyli III miejsce na międzynarodowym turnieju mediacyjnym INADR w Wilnie, w 2019 r. w tym samym konkursie wyróżnienie dla najlepszej pary adwokat-klient, a także I miejsce w Turnieju mediUJ! organizowanym przez Uniwersytet Jagielloński w Krakowie w 2020 r. Turniej ICC w Hongkongu pokazał, jak ważna może być mediacja dla stron sporu pochodzących z różnych części świata – dzięki temu dwie strony, często o odmiennych interesach, mogą znaleźć wspólną przestrzeń i rozpocząć rozmowę na neutralnym gruncie.

Już w lutym 2021 r. startujemy w Turnieju ICC w Paryżu, a w lipcu przenosimy się – niestety znów wirtualnie – do Wiednia, na Turniej CDRC Vienna organizowany m.in. przez VIAC Austria. Planujemy też rozwijać skrzydła w turniejach arbitrażowych i mamy nadzieję, że o ich rezultatach jeszcze Państwo przeczytacie.