Eksploracja nowych aspektów teorii Wymagania – Zasoby Zawodowe
psycholog zdrowia w pracy specjalizująca się również w psychologii pracy i organizacji
projekt naukowy
Eksploracja nowych aspektów
teorii Wymagania – Zasoby Zawodowe
Okres realizacji projektu: styczeń 2016 – styczeń 2019
Praca, oprócz pozytywnych stron takich jak dobre wynagrodzenie, prestiż społeczny i możliwość rozwoju osobistego, posiada także mniej przyjazne człowiekowi oblicze. Nadmiar pracy, pośpiech, bezustanne zmiany stanowią ciemniejsze strony aktywności zawodowej. W projekcie dr hab. Beaty Basińskiej zostanie zbadana rola emocji i radzenia sobie w relacji pomiędzy charakterystyką pracy a dobrostanem pracowników, zwłaszcza w kontekście codziennych zmian zaangażowania w pracę i wypalenia, które biorą udział w procesie pogorszenia zdrowia i motywacji.
Opis projektu
Założenia
Przedmiotem projektu jest zbadanie relacji pomiędzy charakterystyką pracy a dobrostanem pracowników i ich zależności od codziennych zmian emocji oraz sposobów radzenia sobie. Problem zostanie ujęty w ramy teorii Wymagania – Zasoby w Pracy (Bakker, Demerouti, 2014), która uwzględnia dwa procesy: pogorszenia zdrowia, związanego z wypaleniem zawodowym i motywacji, które łączy się z zaangażowaniem w pracę.
W dotychczasowych badaniach psychologiczne skutki pracy były zwykle definiowane jako względnie trwałe cechy. Natomiast zespół projektowy chce eksplorować codzienne zmiany zaangażowania w pracę i wypalenia zawodowego, uwzględniając także emocje i strategie radzenia sobie mogą pośredniczyć w procesach pogorszenia zdrowia i motywacji. Do niedawna badania zwykle dotyczyły emocji negatywnych i intensywnych. Zespół pod kierownictwem dr Beaty Basińskiej przedefiniował emocje w pracy jako kombinację walencji (emocje pozytywne i negatywne) i pobudzenia (emocje łagodne i intensywne). Emocje łączą się z podejmowanymi sposobami radzenia sobie. W świetle istniejących badań, ważne jest rozróżnienie strategii, które redukują emocje negatywne (funkcja ochrony zdrowia) i strategii, które pobudzają emocje pozytywne (funkcja rozwijania zdrowia).
W projekcie badamy, w jaki sposób codzienne emocje i radzenie sobie z wymaganiami organizacyjnymi wpływają na proces wypalania się pracowników, ale też ich angażowania się w pracę. Ponadto chcemy eksplorować potencjalne koszty i zyski pozytywnych i negatywnych stanów psychologicznych w pracy.
Metodologia badań
Projekt zakłada dwupoziomową metodologię badań. Oprócz badania różnic pomiędzy osobami zostaną uwzględnione indywidualne fluktuacje emocji, sposobów radzenia sobie, wypalenia i zaangażowania, rozumianych jako stany krótkotrwałe. Takie podejście pozwoli na odróżnienie poziomu cech-dyspozycji od poziomu stanów. W ten sposób badane będą efekty główne i mediacyjne. Ponadto będą badane prostoliniowe i krzywoliniowe kształty relacji. Aby zrealizować te cele, zespół przeprowadzi badanie dzienniczkowe online (dzień po dniu przez 2-3 tygodnie), obejmujące grupę urzędników administracji publicznej.
Użyteczność wyników
Wyniki badań opiszą codzienne zmiany zaangażowania w pracę przy równoczesnej kontroli wypalenia zawodowego. Zostaną zaobserwowane, w jaki sposób te zmiany mogą być modyfikowane przez mikrodynamikę emocji (intensywne i łagodne, pozytywne i negatywne) i radzenia sobie (chroniące i rozwijające zdrowie). Ocenią, czy nadmiar stanów pozytywnych może być kosztowny oraz w jaki sposób negatywne stany mogą być wykorzystane w pozytywny sposób.
Zespół badawczy