Ocena ruminacji i zachowań żywieniowychu osób o zróżnicowanym modelu żywienia – badanie pilotażowe
psycholog, terapeuta, specjalista w dziedzinie psychologii jedzenia i obrazu ciała
projekt naukowy
OCENA RUMINACJI I ZACHOWAŃ ŻYWIENIOWYCH
u osób o zróżnicowanym modelu żywienia – badanie pilotażowe
Okres realizacji projektu: wrzesień 2017 r. – sierpień 2018 r.
Jak wynika z licznych badań, ruminacje, czyli pojawiające się negatywne myśli, nasilają nieprawidłowe nawyki związane z jedzeniem. Czy mogą także wpływać na zachowania żywieniowe osób o zróżnicowanym modelu żywienia? Wreszcie, czy dieta może w niektórych przypadkach być zachowaniem restrykcyjnym i służyć regulacji emocji? Dr hab., prof. Uniwersytetu SWPS Anna Brytek-Matera zbada zależności między ruminacjami a zachowaniami żywieniowymi osób o zróżnicowanym modelu żywienia.
Opis projektu
Założenia i cele
Nikt nie ma wątpliwości, że prawidłowo zbilansowana dieta wegetariańska jest zdrowa, dostarcza organizmowi wszelkich niezbędnych składników żywieniowych, a nawet odgrywa niebagatelną rolę w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób. Potwierdzają to zarówno Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne (Craig i Mangels, 2009), jak i Polski Instytut Żywności i Żywienia (2012).
Zagadnieniem nadal wymagającym badań pozostaje to, czy dieta wegetariańska może być zachowaniem restrykcyjnym służącym regulacji emocjonalnej (np. za pośrednictwem jedzenia emocjonalnego).
W już istniejących badaniach podkreśla się związek regulacji emocji z restrykcjami żywieniowymi (Haynos, 2016). Prof. Anna Brytek-Matera zbada i oceni zależności pomiędzy ruminacjami a zachowaniami żywieniowymi u osób o zróżnicowanym modelu żywienia.
Punkt wyjścia stanowi założenie dotyczące mechanizmu błędnego koła: ruminacje obniżają afekt, co może prowadzić do regulacji własnych emocji za pośrednictwem jedzenia, zaś nieprawidłowe zachowania żywieniowe mogą powodować negatywne uczucia i potęgować ruminacje.
To nowatorskie badania – dotychczas nie eksplorowano relacji pomiędzy ruminacjami a zachowaniami żywieniowymi u osób o zróżnicowanym modelu żywienia. Nowością jest także wykorzystanie metody Ecological Momentary Assessement. Wyniki badań umożliwią poszerzenie wiedzy zarówno z zakresu psychologii poznawczej, jak i psychologii jedzenia.
Metody badawcze
Badania zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem aplikacji mobilnej, przy użyciu metody Ecological Momentary Assessment (EMA). EMA umożliwia dzienny wielokrotny pomiar zmiennych. W pierwszym etapie badań weźmie udział 120 osób stosujących dietę wegetariańską.
Badani, pięć razy dziennie, będą odpowiadać na pytania dotyczące m.in. nawyków żywieniowych. Dodatkowo prezentowane będą im zdjęcia (również pięć razy dziennie) przedstawiające różne potrawy i produkty.
Użyteczność wyników
To pionierskie badania, które pozwolą lepiej zrozumieć zależność między ruminacjami a zachowaniami żywieniowymi (być może stosowanymi w celu regulacji emocji) u osób o zróżnicowanym modelu żywienia.
Wiedza zdobyta w toku badań zostanie rozpowszechniona także w środowisku pozanaukowym, w którym nie brakuje osób żywo zainteresowanych tym tematem. Kolejny krok to dyskusja na temat wykorzystania badań w działaniach prozdrowotnych, zwłaszcza w zakresie postaw i zachowań żywieniowych.