Poszukiwanie znaczenia i sensu życiaoraz wzrost osobowy w następstwie traumy: badania prospektywne
projekt naukowy
Poszukiwanie znaczenia i sensu życia
oraz wzrost osobowy w następstwie traumy: badania prospektywne
Okres realizacji projektu: 2014–2021
Refleksja dotycząca sensu istnienia dotyka człowieka we wszystkich kulturach i wyróżnia go spośród innych istot żywych. Przyglądając się współczesnym realiom, możemy zaobserwować stale rosnące narażenie ludzi na rozmaite zdarzenia traumatyczne – od katastrof i wypadków aż po ważne straty osobiste. Zespół dr. Mariusza Zięby zbada wpływ bolesnych przeżyć na kształtowanie się poczucia sensu życia.
Założenia projektu
Pozytywna transformacja
Dotychczasowe badania dostarczyły wielu informacji dotyczących znaczenia określonych cech osoby (np. osobowości, temperamentu, optymizmu) bądź sytuacji (np. dostępność wsparcia społecznego), które są predyktorami pozytywnej transformacji osobowości po traumie.
Projekt ma na celu wskazanie mechanizmów poznawczej rekonstrukcji sposobów rozumienia zdarzenia traumatycznego i jego sensu. Głównym założeniem jest lepsze zrozumienie roli narracji w procesie rozwoju osobowości po bolesnym przeżyciu. Naukowcy zajmą się przede wszystkim problematyką wzrostu potraumatycznego oraz kształtowania się i/lub rekonstrukcji poczucia sensu i znaczenia życia. Dzięki temu będzie można ustalić, jakie znaczenie mają one w procesie readaptacji do traumy.
Cztery badania prospektywne
Podstawową metodą zbierania danych na temat indywidualnego rozumienia i przeżywania procesu readaptacji do traumy będzie wywiad narracyjny.
Naukowcy posłużą się badaniami prospektywnymi, co umożliwi uzyskanie danych dotyczących globalnego poczucia sensu życia przed zdarzeniem traumatycznym, a następnie jego zmiany pod wpływem wydarzenia. Przyjrzą się również czynnikom sprzyjającym tej zmianie.
Cztery badania prospektywne – realizowane w okresie 3-4 lat – będą obejmowały pomiary zmiennych przed wydarzeniem traumatycznym (I), kilka miesięcy po wydarzeniu (II) oraz 24 miesiące po wydarzeniu. Badania zostaną zrealizowane z wykorzystaniem metod jakościowych i ilościowych.
Projekt ma na celu wskazanie mechanizmów poznawczej rekonstrukcji sposobów rozumienia zdarzenia traumatycznego i jego sensu. Przeprowadzimy badania prospektywne z wykorzystaniem metod jakościowych, które umożliwią uzyskanie nowej wiedzy o procesie readaptacji potraumatycznej. Wyniki badań będą miały liczne zastosowania w praktyce, zwłaszcza w opracowaniu nowych metod wspierania osób, które doświadczyły wydarzeń traumatycznych.
Zespół badawczy