Wpływ negatywnego afektu na zachowania żywieniowe: weryfikacja dwóch potencjalnych ścieżek w warunkach laboratoryjnych i ekologicznych
psycholog, terapeuta, specjalista w dziedzinie psychologii jedzenia i obrazu ciała
Wpływ negatywnego afektu na zachowania żywieniowe
weryfikacja dwóch potencjalnych ścieżek w warunkach laboratoryjnych i ekologicznych
Okres realizacji projektu: lipiec 2019 – czerwiec 2022
Nadwaga i otyłość jest dziś istotnym problemem społecznym. Często na przykład „zajadamy stres” – na przejadanie się i wybieranie niezdrowych, wysokokalorycznych, a smacznych pokarmów duży mają wpływ nasze uczucia. Jak negatywne stany emocjonalne wpływają na zachowania żywieniowe i co kieruje ludźmi w unikaniu zdrowej żywności, a wyborze nieodpowiedniej? Badania prof. Anny Brytek-Matery dostarczą unikalnej wiedzy teoretycznej i empirycznej o dużym znaczeniu dla lekarzy, psychoterapeutów, dietetyków, psychodietetyków i innych specjalistów sektora opieki zdrowotnej.
Opis projektu
Założenia projektu
Negatywne emocje mogą wpływać na nasze zachowania żywieniowe na dwa sposoby: (1) zwiększać pragnienie zjedzenia smacznych pokarmów, które często są niezdrowe i (2) osłabiać odgórną kontrolę nad zachowaniem, która pomaga nam wybierać zdrową żywność. W niewielu badaniach próbowano oddzielić te dwie potencjalne ścieżki, a ich poszczególny udział w tego typu zachowaniach żywieniowych pozostaje nieznany. W projekcie zostanie zbadane, w jaki sposób negatywny afekt prowadzi do nieadaptacyjnych zachowań żywieniowych oraz oceni udział każdej z wyżej wymienionych ścieżek w ich występowaniu. Badania dostarczą unikalnej wiedzy teoretycznej i empirycznej o dużym znaczeniu dla lekarzy, psychoterapeutów, dietetyków, psychodietetyków i innych specjalistów sektora opieki zdrowotnej. Projekt będzie realizowany we współpracy z prof. Jamesem J. Grossem ze Stanford University – wybitnym ekspertem w dziedzinie regulacji emocji. W ramach projektu zostanie powołany nowy zespół badawczy (składający się z członków Interdyscyplinarnego Laboratorium Badań nad Zachowaniami Zdrowotnymi i Procesami Poznawczymi Uniwersytetu SWPS oraz The Stanford Psychophysiology Laboratory), co stworzy możliwość dalszej współpracy międzynarodowej w dziedzinie mającej kluczowe znaczenie dla zdrowia publicznego.
W niewielu badaniach próbowano oddzielić te dwie potencjalne ścieżki, a ich poszczególny udział w nieadaptacyjnych zachowaniach żywieniowych pozostaje nieznany. Proponowane badania mają na celu wyjaśnienie, w jaki sposób negatywny afekt prowadzi do nieadaptacyjnych zachowań żywieniowych oraz ocenę udziału każdej ze ścieżek w występowaniu nieadaptacyjnych zachowań żywieniowych.
Badania realizowane w projekcie
Projekt badawczy obejmuje wykonanie badań eksperymentalnych w warunkach laboratoryjnych (Ocena laboratoryjna I i II) oraz w warunkach naturalnych, czyli naturalnym otoczeniu osób badanych (EMA). W badaniach wezmą udział trzysta trzy osoby dorosłe (kobiety i mężczyźni). Zostanie w nich wykorzystane najnowsze podejście oparte na wielu metodach (badania kwestionariuszowe, mouse-tracking, metoda intensywnych pomiarów dziennych EMA, analiza impedancji bioelektrycznej) oraz narzędzie będące złotym standardem szczegółowej analizy składników odżywczych we wszystkich produktach spożywczych i napojach, które dana osoba spożyła w ciągu ostatnich 24 godzin (the Automated Self-Administered 24-Hour Diet Assessment Tool).
Zespół badawczy
Projekt badawczy zapewni solidne podstawy teoretyczne dotyczące skutków negatywnego afektu na nieadaptacyjne zachowania żywieniowe. Dostarczy zarówno teoretycznych, jak i empirycznych podstaw w obszarze o dużym znaczeniu dla sektora opieki zdrowotnej, co może stanowić solidną podstawę do dalszego rozwoju badań stosowanych w zakresie regulacji afektu i zachowań żywieniowych. Ze względu na to, że badania będą prowadzone w Polsce i Stanach Zjednoczonych, będzie możliwe również porównanie wpływu negatywnego afektu na zachowania żywieniowe w warunkach laboratoryjnych i ekologicznych w perspektywie międzykulturowej. Projekt krokiem do opracowania interwencji w zakresie poprawy nieadaptacyjnych zachowań żywieniowych poprzez zmniejszenie negatywnego afektu.