Wartości i normy kulturowe a pozytywne starzenie sięporównania polsko-niemieckie
projekt naukowy
Wartości i normy kulturowe a pozytywne starzenie się
porównania polsko-niemieckie
238 005 PLN
Okres realizacji projektu: 2013–2016
Jednym z powodów, dla których warto robić badania, to branie pod lupę różnych mitów. Jesteśmy przyzwyczajeni do myślenia, że kondycja psychiczna emeryta wynika wprost z wysokości jego emerytury. Rankingi światowe pokazują jednak zdecydowanie większą złożoność tego zjawiska. Wiele zależy zarówno od uwarunkowań kulturowych, jak i indywidualnych zasobów psychologicznych. Zespół dr Ewy Gruszczyńskiej i prof. Niny Kroll szuka optymalnej trajektorii adaptacji do emerytury i sprawdza, czy jest ona taka sama dla Polaków, jak i dla Niemców.
Założenia projektu
W ciągu ostatnich dekad obserwuje się systematyczny wzrost populacji ludzi starszych, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych. Tym samym poszukiwanie predyktorów pozytywnego starzenia się staje się kwestią kluczową dla przyszłości społeczeństw europejskich. Przejście na emeryturę jest punktem zwrotnym życia w okresie późnej dorosłości. Między emerytami niemieckimi i polskimi istnieją jednak uderzające różnice w adaptacji do tej zmiany, przejawiające się przede wszystkim w wyższym poziomie depresji i niższej jakości życia tych ostatnich. Czy są one skutkiem wyłącznie rozbieżności w zasobach finansowych pomiędzy oboma krajami?
W świetle współczesnej wiedzy psychologicznej takie stwierdzenie byłoby nadmiernym uproszeniem, ponieważ wiadomo, że systemy wartości, zarówno na poziomie społecznym, jak i jednostkowym, mogą modyfikować to, jak ludzie adaptują się do zmieniających się wymagań życiowych. Celem proponowanego projektu jest zatem zbadanie, jak wspomniane systemy wartości, zwłaszcza w obliczu zachodzących w nich obecnie zmian, oddziałują na trajektorie przystosowania się do emerytury w obu krajach oraz czy zasoby psychologiczne, takie jak sposoby radzenia sobie i wsparcie społeczne, są mediatorami tego procesu.
W każdym kraju finalna grupa badanych obejmuje 200 osób, które właśnie przeszły na emeryturę. Badanie zostanie przeprowadzone w modelu podłużnym z czterokrotnie powtarzanymi pomiarami zmiennych: wkrótce po przejściu na emeryturę, 3, 6 i 12 miesięcy później. Dane zostaną poddane zaawansowanej analizie statystycznej celem uzyskania solidnej podstawy empirycznej dla przyszłych interwencji. Dzięki temu oddziaływania dotyczyć będą dokładnie tych zasobów psychologicznych, które w kontekście określonych wartości pozwalają na redukcję rozbieżności w jakości życia między polskimi a niemieckimi emerytami.
Zespół badawczy