Aktywność fizycznai jakość życia
projekt naukowy
Aktywność fizyczna i jakość życia
Badania diadyczne w kontekście formułowaniu planów indywidualnych, diadycznych i kolaboracyjnych
Okres realizacji projektu: wrzesień 2015–wrzesień 2020
Co roku 1 stycznia tysiące ludzi robi postanowienia noworoczne dotyczące zmiany trybu życia. Wiele osób masowo zapisują się na siłownie, kupuje sprzęt AGD do przygotowywania zdrowych soków i koktajli i rzuca palenie. Jednak zazwyczaj ten zapał mija po kilku tygodniach i większość wraca do poprzedniego, mniej zdrowego, stylu życia. Naukowcy z Uniwersytetu SWPS zbadają jaki jest wpływ osoby towarzyszącej, wspierającej i aktywne biorącej udział w zmianach prozdrowotnych na wytrwałość w postanowieniach dotyczących zmiany stylu życia.
Cele projektu
Celem projektu jest dokonanie odkryć naukowych w następujących obszarach:
(1) zależności między aktywnością fizyczną (AF) i jakością życia związaną ze zdrowiem (health-related quality of life; HRQOL);
(2) różnic w zależnościach AF-HRQOL w dwóch typach diad: pacjent z przewlekłą chorobą układu krążenia i jego/jej współmałżonek; matka i dziecko (w wieku 10-14 lat; bez choroby przewlekłej, ale z zagrożeniem dla występowania chorób w związku z nadwagą/otyłością);
(3) wpływu trzech rodzajów planowania (indywidualnego, diadycznego i kolaboracyjnego) na inicjację i utrzymanie AF, i (w efekcie) zmian w HRQOL. Będziemy badać, czy formułowanie planów (zawierających dokładny czas, miejsce i szczegółowy opis planowanej aktywności) prowadzi do działania w takim czasie i z taką intensywnością, jak jest to zawarte w planie.
Wyniki projektu pomogą nam zrozumieć, w jaki sposób aktywność fizyczna może sprawiać, że jakość życia poprawia się. Ocenimy również, jak planować swoją aktywność fizyczną, by zwiększać prawdopodobieństwo, że rzeczywiście te plany zrealizujemy. Dzięki temu będziemy mogli przygotować efektywne interwencje, które pomogą zmieniać styl życia rodzicom z dziećmi, osobom z przewlekłymi chorobami układu krążenia lub cukrzycą i ich życiowym partnerom.
Użyteczność wyników
Przedstawimy wyniki dotyczące modyfikowalnych behawioralnych predyktorów zmiany HRQOL. Uzyskane dane umożliwią wgląd w różnice w relacjach między tymi zmiennymi w dwóch różnych typach diad oraz w mediatory tych zależności.
Dodatkowo, projekt pozwoli na postęp w zakresie teorii dotyczącej HRQOL, która jest uznawana za strukturę amorficzną; rezultaty badań pozwolą na weryfikację założonej struktury HRQOL („przyczyna-skutek”, por. Boehmer i Łuszczyńska, 2006). Dzięki wielokrotnym pomiarom uzyskamy możliwość przetestowania założenia, zgodnie z którym zmiany w domenie fizycznej HRQOL są prekursorem zmian w innych domenach HRQOL.
Z kolei pomiary akcelerometryczne dostarczą obiektywnych danych weryfikujących hipotezę mówiącą o tym, że planowanie zachowania zdrowotnego sprawia, że ludzie postępują dokładnie tak jak sformułowano w planie (czyli o czasie i z intensywnością zawartą w planie).
Znaczenie dokonanych odkryć będzie większe dzięki silnemu schematowi badań (RCT) i ich prowadzeniu w środowisku naturalnym. Jedynie badania prowadzone na znaczących próbach, wśród osób chorujących lub zagrożonych kluczowymi dla śmiertelności chorobami przewlekłymi, mogą pozwolić na ocenę efektywności procedur planowania (effectiveness w porównaniu do efficiency, które odnosi się do manipulacji w laboratoriach, por. Abraham i in., 2014).
Zespół badawczy
Główni wykonawcy
- Monika Baurska
- Anna Gancarczyk
- Karolina Horodyska
- Magdalena Kruk