Ustawa 2.0Założenia systemu szkolnictwa wyższego
projekt naukowy
Ustawa 2.0 – Założenia systemu szkolnictwa wyższego
Okres realizacji projektu: 2016–2017
Prawo o szkolnictwie wyższym wymagało zmiany. Dotychczasowy stan prawny oparty był na założeniach, które utrwalały rzeczywistość. Potrzebne były założenia, które tę rzeczywistość zmienią, pozwolą uczelniom wyższym stosować nowe rozwiązania, nadadzą dynamikę życiu akademickiemu. Gra idzie o nową jakość studiów, nowoczesne zarządzanie i finansowanie szkolnictwa wyższego i nauki, o nową jakość i zadania kadry akademickiej. Zespół prof. Huberta Izdebskiego z Wydziału Prawa opracował założenia do nowej ustawy o szkolnictwie wyższym.
Cele projektu
Założenia nowego ustawodawstwa
Celem projektu było przedstawienie założeń (w rozumieniu przepisów dotyczących legislacji rządowej) nowego ustawodawstwa o szkolnictwie wyższym. Zadania tego nie można było wykonać bez uwzględnienia związku wskazanego zakresu z przedmiotem unormowania innych ustaw, w szczególności o stopniach naukowych i tytule naukowym, o zasadach finansowania nauki, a także o systemie oświaty.
Założenia miały objąć przedstawienie celu projektowanej ustawy, a zatem także ocenę dotychczasowego stanu, istoty proponowanych rozwiązań oraz zakresu regulacji i zasadniczych kwestii wymagających uregulowania. Objęły również test regulacyjny przedstawiający wyniki oceny przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych, w tym informacje o konsultacjach. W ramach projektu przeprowadzono konsultacje w dwóch formach: ankiety skierowanej do reprezentatywnej grupy oraz trzech konferencji z udziałem przedstawicieli uczelni różnych typów i instytutów PAN.
Wyzwania, przed którym stoją polskie uczelnie
Mając świadomość tego, że podstawowym wyzwaniem, przed którym stoją polskie uczelnie – publiczne i niepubliczne, jest rozwój wysokiej jakości kapitału ludzkiego w korespondencji z potrzebami cywilizacyjnymi, potrzebami narodowej gospodarki oraz zglobalizowanego rynku pracy, badania ukierunkowano na wypracowanie sposobów wyjścia naprzeciw tym wyzwaniom w sferze organizacji, zarządzania, finansowania, zapewnienia odpowiedniego poziomu kadr oraz kształcenia i badań, w tym badań stosowanych.
Przyjęto założenie zasadniczej jednolitości systemu uczelni (co nie oznacza braku potrzeby ich funkcjonalnej kategoryzacji), szanowania autonomii uczelni, co oznacza zasadność ustawowego regulowania tylko w takim zakresie, jaki jest niezbędny ze względu na interes publiczny, oraz pozostawienia w zakresie regulacji maksymalnej swobody wyboru odpowiednich rozwiązań przez uczelnie, jak również zapewniania łączenia kształcenia i badań oraz teorii z praktyką.
Konsultacje społeczne
Konferencje i badanie opinii środowiska traktowaliśmy nie tyle jako konsultacje gotowych założeń, ile szeroki społeczny udział w ustalaniu ich ostatecznej treści. W związku z tym założenia do projektu „Ustawy 2.0” zostały sporządzone na podstawie stopniowo prezentowanych i rozwijanych tez, po zakończeniu wskazanego procesu konsultacji.
Organizowane konferencje
W ramach procesu konsultacji zorganizowano konferencje w formie paneli dyskusyjnych, obejmujących kluczowe zagadnienia opracowywanej ustawy. Każda z konferencji odbyła się z udziałem przedstawicieli zaproszonych według klucza miejsca w rankingu edukcyjnego „Perspektyw” uczelni poszczególnych rodzajów oraz organizacji reprezentujących sektor szkolnictwa wyższego.
- Pierwsza konferencja „Ustrój szkolnictwa wyższego” odbyła się 26 października 2016 roku. Konferencja była poświęcona zagadnieniom pożądanego modelu zarządzania szkołami wyższymi w ramach systemu szkolnictwa wyższego.
Pobierz sprawozdanie z konferencji
- Druga konferencja „Badania, status kadry badawczej i dydaktycznej uczelni” odbyła się 23 listopada 2016 roku. Konferencja poświęcona była zagadnieniom badań oraz zatrudniania i awansów kadry dydaktycznej i naukowej szkół wyższych.
Pobierz sprawozdanie z konferencji - Trzecia konferencja odbyła się 14 grudnia 2016 roku. Tematem przewodnim spotkania były zagadnienia kształcenia na poziomie kwalifikacji od 6 do 8 Polskiej Ramy Kwalifikacji, w tym finansowanie kształcenia.
Pobierz sprawozdanie z konferencji
Badania opinii środowiska
W dniach 23 września – 27 października 2016 roku Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło metodą wywiadów bezpośrednich w technice PAPI badania opinii środowiska akademickiego na temat przepisów prawa regulujących funkcjonowanie nauki w Polsce. Na ogólnopolskiej losowej próbie 500 pracowników uczelni wyższych, warstwowanej ze względu na cechy, takie jak: stopień naukowy badanego, dyscyplina naukowa i typ uczelni.
Zobacz raport z badańZespół badawczy