Geografia artystycznaNeue Slowenische Kunst. Wieloaspektowość i kolektywizm
projekt naukowy
Geografia artystyczna neue slowenische kunst
Wieloaspektowość i kolektywizm
Okres realizacji projektu: 2011–2013
Założony w latach 80. ubiegłego wieku kolektyw artystyczny Neue Slowenische Kunst skupia artystów o podobnej wrażliwości i zbliżonych zapatrywaniach na sztukę. Działalność kolektywu, wzbudzająca nieraz wiele kontrowersji, jest przedmiotem badań dr Joanny Szczepanik. Badaczka analizuje fenomen grupy w kontekście tzw. nowej geografii artystycznej, przybliżając jednocześnie realia kulturowe Europy Środkowo-Wschodniej w czasach komunizmu i po 1989 roku.
Założenia projektu
Gdy w 1984 roku władze jugosłowiańskie zakazują występów słoweńskiemu zespołowi Laibach, w odpowiedzi szybko powstaje kolektyw Neue Slowenische Kunst. To działająca do dziś barwne środowisko, skupiające muzyków, ludzi teatru, performerów. Dr Szczepanik analizuje fenomen grupy, koncentrując się głównie na jej dwóch cechach charakterystycznych: wyróżniającej ją wieloaspektowości podejmowanych działań oraz kolektywizmie, podstawowej metodzie funkcjonowania Neue Slowenische Kunst.
Twórczość słoweńskich artystów może być postrzegana jako swoisty komentarz do transformacji, jakiej podlegały zjawiska kulturowe na przestrzeni ostatnich dekad. Geografia artystyczna wydaje się doskonałym sposobem ujęcia tego tematu z perspektywy kulturoznawstwa. Wnikliwa analiza wybranych zagadnień artystycznych w różnych aspektach sprawia, że praca ta może stanowić też atrakcyjny materiał dla antropologów kultury, historyków sztuki oraz socjologów.
Projekt badawczy sytuuje się na pograniczu kulturoznawstwa, historia sztuki i antropologii kultury. Jego celem jest prezentacja działalności słoweńskiego kolektywu artystycznego Neue Slowenische Kunst w kontekście współczesnej interpretacji pojęcia „geografia artystyczna” oraz wkład w dyskusję dotyczącą dziedzictwa kulturowego Europy Środkowo-Wschodniej.
Cele projektu
Projekt dr Szczepanik powstał z zamiarem uszczegółowienia obrazu przemian kulturowych zachodzących na terenie Europy Środkowo-Wschodniej. Praca została podzielona na trzy części.
W pierwszej badaczka prezentuje metodologię i bazę merytoryczną, na której zamierza oprzeć swój wywód. W drugiej omawia konteksty twórczości kolektywu artystycznego. Część trzecia to analiza wybranych działań kolektywu w kontekście „nowej geografii artystycznej” w obszarze prac wizualnych, działań teatralnych oraz projektów konceptualnych o wyraźnym odniesieniu do kategorii przestrzeni.
W podsumowaniu definiuje geografię artystyczną w odniesieniu do Neue Slowenische Kunst, nie tylko w aspekcie przestrzennym, lecz także czasowym, co umożliwia zbudowanie swoistej „ramy”, która staje się główną strategią interpretacyjną pracy.
Zespół badawczy
Publikacje
- Ekspozycje w ramach londyńskiej wiosny Neue Slowenische Kunst. Czas na nowe państwo! Obieg. Szczepanik, J. (2012).
- Nad-identyfikacja jako strategia nie/ironiczna. Magazyn Sztuki. Szczepanik, J. (2013)
- Przepisywanie historii. Systematyzowanie wspomnień. Kolekcja Arteast 2000+ Modernej Galeriji w Lublanie Magazyn Sztuki. Szczepanik, J. (2013).
- Geografia artystyczna Neue Slowenische Kunst. Wieloaspektowość i kolektywizm. Str. 250, miejsce wydania: Gdańsk. Szczepanik, J. (2014).
- Paszport NSK – gadżet czy przedmiot pożądania? O trudnościach w praktyce dialogu międzykulturowego. Międzynarodowa Konferencja Dialog Międzykulturowy, miejsce wydania: Pruszków k/Łasku. Szczepanik, J. (2013).
Zdjęcie otwierające: Vladimir (CC BY 2.0)/Wikimedia Commons