Interakcja procesów afektywnych i zdolności numerycznych w procesie podejmowania decyzji w warunkach ryzyka. Próba empirycznej weryfikacji założeń ogólnego modelu podejmowania decyzji
projekt naukowy
Interakcja procesów afektywnych i zdolności numerycznych
w procesie podejmowania decyzji w warunkach ryzyka. Próba empirycznej weryfikacji założeń ogólnego modelu podejmowania decyzji
Okres realizacji projektu: 2015–2018
Czy osoby o wysokich zdolnościach numerycznych w mniejszym stopniu ulegają negatywnemu wpływowi emocji, a ich postanowienia są rzeczywiście bardziej racjonalne? Zależności między zdolnościami numerycznymi a procesami afektywnymi w trakcie podejmowania ryzykownych decyzji zbada Kamil Fuławka, laureat Diamentowego Grantu, konkursu organizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Założenia projektu
W ostatnich latach badacze coraz więcej uwagi poświęcają roli emocji w procesie podejmowania decyzji. Przedmiotem prac badawczych są m.in. wpływy emocji wynikających z samej natury decyzji (np. strach przed skutkiem ubocznym leku) oraz oddziaływania emocji niezwiązanych bezpośrednio z procesem decyzyjnym (np. aktualny nastrój). Rezultaty badań systematycznie wykazują, że emocje doświadczane w momencie decyzyjnym mogą skutkować zachowaniem niezgodnym z przewidywaniami normatywnych teorii.
Jednocześnie rośnie zainteresowanie naukowców związkiem zdolności numerycznych z jakością podejmowanych przez ludzi decyzji. Liczne eksperymenty dowodzą, że osoby o wysokich zdolnościach numerycznych częściej podejmują racjonalne decyzje, zarówno w kontekście finansów, jak i zachowań związanych ze zdrowiem. Wpływ na to ma bez wątpienia lepsze rozumienie koncepcji prawdopodobieństwa i adekwatne stosowanie tej wiedzy w codziennym życiu.
Najnowsze i wciąż nieliczne prace z obszaru podejmowania decyzji ryzykownych dotyczą interakcji procesów afektywnych z poziomem zdolności numerycznych. Badacze wykazują na przykład, że osoby o wysokich zdolnościach numerycznych w trakcie podejmowania decyzji w mniejszym stopniu ulegają niekorzystnym oddziaływaniom emocji.
Celem projektu jest weryfikacja założeń modelu wyboru nasyconego emocją oraz identyfikacja roli procesów afektywnych i zdolności numerycznych w procesie podejmowania decyzji ryzykownych. Problem ten jest szczególnie ważny w domenie medycznej, gdzie decydentom często towarzyszą intensywne emocje, na których negatywny wpływ najbardziej podatne są osoby o niskich zdolnościach numerycznych.
Cele projektu
Celem projektu jest szczegółowe zbadanie charakteru interakcji zdolności numerycznych i procesów afektywnych podczas podejmowania decyzji ryzykownych. W badaniach zostaną wykorzystane wystandaryzowane procedury eksperymentalne oraz miary psychologiczne.
Jedna z głównych hipotez badawczych zakłada, że osoby o wysokich zdolnościach numerycznych podejmują lepsze decyzje, również dlatego że doświadczają bardziej adekwatnych emocji związanych z prawdopodobieństwem wystąpienia zdarzeń.
Dodatkowo, uzyskane wyniki umożliwią weryfikację teoretycznych założeń najnowszego modelu podejmowania decyzji, zgodnie z którym możliwe jest zaistnienie interakcji pomiędzy cechami decydenta a procesami emocjonalnymi, wspólnie kształtującymi proces podejmowania decyzji.
Zespół badawczy