Cykl komentarzy do Konstytucji RP pisany przez ekspertów
Instytut Prawa Uniwersytetu SWPS pracuje nad serią komentarzy do polskiej Konstytucji z 1997 r. Do tej pory ukazało się już 40 tomów, 9 kolejnych jest w druku. Na rynku prawniczym jest kilka komentarzy do Konstytucji, ale żaden nie dorównuje stopniem szczegółowości (i obszernością analizy) dziełu podjętemu przez Instytut Prawa w 2020 r.
Wyjątkowa seria wydawnicza
Całość, opracowywana pod redakcją naukową prof. Marka Chmaja i dr hab. Teresy Gardockiej, prof. USWPS, zaplanowana jest na ponad 70 tomików o zróżnicowanej objętości (od 120 do prawie 300 stron). Każdy tomik poświęcony jest jednemu zagadnieniu, które jest uregulowane w jednym lub kilku artykułach Konstytucji i każdy zachowuje taki sam układ. Przedstawia kwestię historycznie (czy i jak była uregulowana w poprzednich polskich konstytucjach), następnie porównawczo (jak wygląda regulacja tego zagadnienia w konstytucjach wszystkich pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej) i wreszcie analizuje przepisy obowiązującej Konstytucji RP.
Autorami tomów są pracownicy badawczo-dydaktyczni Instytutu Prawa USWPS (prof. Marek Chmaj, prof. Hubert Izdebski, prof. Lech Gardocki, prof. Bronisław Sitek, dr hab. Mariusz Bidziński, prof. USWPS, dr hab. Teresa Gardocka, prof. USWPS, dr hab. Dariusz Jagiełło, prof. USWPS, dr hab. Paweł Daniel, prof. USWPS, dr hab. Iwona Sierpowska, prof. USWPW), lecz także zaproszeni przez zespół instytutowi wybitni specjaliści z innych ośrodków badawczych. Wśród zaproszonych są prof. Stanisław Hoc, prof. Andrzej Bałaban, prof. Jerzy Jaskiernia, dr hab. Sabina Grabowska, dr hab. Ryszard Piotrowski.
Ukazało się już ponad 40 tomów, 9 jest w druku. Pozostałe zaplanowane tomy zostaną złożone nie później niż w styczniu 2024 r. i ukażą się do połowy 2024 r.
Poszczególne tomy powstawały w trudnym czasie drastycznych naruszeń Konstytucji, co znalazło wyraz w treści komentarza. Wartością dodaną jest zatem to, że pisaliśmy je z potwierdzoną przez życie niedoskonałością sformułowań niektórych przepisów, która to niedoskonałość była wykorzystywana przez władzę w ostatnich latach, by słuszne idee konstytucyjne wypaczać w interesie partyjnym. Komentarze są zatem również lekcją, wskazującą, które normy konstytucyjne zależy dopracować, by naruszenia nie mogły się powtórzyć w przyszłości.
Cykl systematycznie ukazuje się nakładem wydawnictwa Difin przy wsparciu i pod patronatem Uniwersytetu SWPS.
Zobacz omówienia poszczególnych tomów na stronie z nowościami wydawniczymi Uniwersytetu SWPS:
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 59, 60”;
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 131, 132, 133”;
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 149, 152, 153”;
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 23, 64”;
- Trzy nowe tomy „Komentarza do Konstytucji RP”;
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 99, 100, 101”;
- „Komentarz do Konstytucji RP. Art. 75”;
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 6, 70, 73;
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 3;
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 27, 29;
- Komentarz do Konstytucji RP. Art. 2.
Prawnik, specjalista prawa i postępowania karnego oraz prawa karnego międzynarodowego. Dyrektor Instytutu Prawa Uniwersytetu SWPS. Naukowo interesuje się zmianami, jakie dokonały się w okresie transformacji Polski, wliczając w to kwestie opieki społecznej i administracji publicznej. Zajmuje się również problematyką podstawowych wolności i praw człowieka oraz ochrony praw zwierząt.
Prawnik, politolog, specjalista w dziedzinie prawa konstytucyjnego i administracyjnego. Radca prawny. Partner zarządzający w kancelarii radcowskiej Chmaj i Partnerzy. Jest arbitrem Sądu Polubownego działającego przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Autor i współautor kilkudziesięciu publikacji książkowych, ponad dwustu artykułów, wielu projektów ustaw, nowelizacji oraz opinii prawnych na zlecenie Sejmu, Senatu, Kancelarii Prezydenta RP i ministerstw. Wieloletni ekspert Instytutu Spraw Publicznych, sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego, senackiej Komisji Ustawodawczej oraz senackiej stałej Podkomisji do Spraw Zmian w Konstytucji. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej oraz za osiągnięcia w kształtowaniu zasad demokratycznego państwa prawa. Wykładał na uniwersytetach krajowych i zagranicznych, m.in. w Sewilli, Bari, Barcelonie i Rydze.
Wszechstronny prawnik, radca prawny, adwokat. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących prawa publicznego i jego styku z prawem cywilnym. Posiada ponad 30-letnie doświadczenie w przygotowywaniu projektów ustaw, pracy radcy prawnego i prowadzeniu spraw z zakresu prawa administracyjnego oraz konstytucyjnego. Koncentruje się na aksjologii i genezie rozwiązań prawnych, a także na problematyce zarządzania publicznego. Jest współtwórcą ustaw o samorządzie terytorialnym i szkolnictwie wyższym w Polsce. Brał udział w pracach nad reformą administracji publicznej w latach 90. XX wieku. Jest autorem projektu drugiej ustawy samorządowej dla Warszawy (1994). Współtworzył projekt ustawy o szkolnictwie wyższym (1989-90) oraz projekt ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (1995-2003). Członek-korespondent Polskiej Akademii Nauk. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za zasługi w działalności publicznej, umacnianiu praworządności oraz wkład w unowocześnianie administracji i rozwój samorządu w Polsce, jak również Odznaką Honorową za zasługi dla samorządu terytorialnego.
Radca prawny, specjalista w zakresie prawa rzymskiego oraz prawa cywilnego. W latach 2013-2015 pełnił funkcję prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Jest członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, od 1 lipca 2019 r. jest członkiem i sekretarzem Rady Doskonałości Naukowej. Wchodzi w skład Prezydium Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Stypendysta Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej (DAAD) oraz Narodowego Ośrodka Badawczego (CNR) we Włoszech. Na Uniwersytecie SWPS pełni funkcję kierownika Katedry Prawa Rzymskiego i Porównawczego na Wydziale Prawa w Warszawie.
Prawnik, wybitny specjalista w zakresie prawa karnego. Sędzia Izby Karnej Sądu Najwyższego w latach 1996–2011, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i Przewodniczący Trybunału Stanu w latach 1998–2010. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 150 publikacji z zakresu prawa karnego, w tym książki, artykuły, opracowania w pracach zbiorowych, komentarze do orzeczeń Sądu Najwyższego. Został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Legią Honorową. W 2014 r. otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe.
Prawnik, radca prawny. Specjalizuje się w prawie karnym materialnym i procesowym oraz kryminalistyce. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się na przestępstwach popełnianych przy użyciu dokumentów, zagadnieniach związanych z uzyskiwaniem dowodu z zeznań lub wyjaśnień za pomocą realizowania czynności przesłuchania z wykorzystaniem niedozwolonych metod oraz oddziaływaniu sugestii na wynik czynności kryminalistycznych. Członek Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego. Autor licznych książek, artykułów naukowych i opracowań w pracach zbiorowych. Na Uniwersytecie SWPS zastępca dyrektora Instytutu Prawa, a w latach 2017–2019 prodziekan ds. nauki Wydziału Prawa.
Prawnik, radca prawny. Specjalistka w zakresie prawa administracyjnego i socjalnego. Autorka monografii, podręczników i licznych artykułów z zakresu prawa administracyjnego i problematyki socjalnoprawnej. Laureatka nagrody Złote Skrzydła Gazety Prawnej za książkę „Prawo pomocy społecznej” (2011). Członek honorowy Stowarzyszenia Samorządowych Ośrodków Pomocy Społecznej FORUM. Prowadzi szkolenia dla pracowników sądów, urzędów administracji i pracowników socjalnych. Zastępczyni dyrektora Instytutu Prawa Uniwersytetu SWPS i kierowniczka Katedry Prawa na Wydziale Prawa i Komunikacji Społecznej we Wrocławiu.
Radca prawny. Partner w kancelarii radcowskiej „Chmaj i Partnerzy”. Ekspert w dziedzinie prawa i postępowania administracyjnego, prawa gospodarczego oraz prawa konstytucyjnego. Szkolił kadrę zarządzającą i specjalistów z ministerstw, urzędów centralnych i organizacji pozarządowych, m.in. z zakresu: prawa administracyjnego, postępowania administracyjnego, postępowania sądowo-administracyjnego, prawa konstytucyjnego, a także ochrony i zarządzania informacją publiczną.
Prawnik, specjalista prawa i postępowania administracyjnego oraz sądowoadministracyjnego. Zainteresowania naukowe koncentrują się na sprawach związanych z efektywnością kontroli administracji oraz wpływu działań administracji na sferę praw jednostki. Od początku swoje kariery naukowej związany z sądownictem administracyjnym. Laureat nagrody „Dziennika Gazety Prawnej „Złote Skrzydła” dla najlepszego autora publikacji naukowych do 35. roku życia.