Wystawa „Solaris_manipulacje” w Galerii Grafiki Uniwersytetu SWPS
Serdecznie zapraszamy 8 listopada 2022 r. do Galerii Grafiki Uniwersytetu SWPS na wernisaż wystawy „Solaris_manipulacje”. To projekt artystyczny z zakresu tzw. powolnej fotografii (slow photography), który od momentu powstania, tj. od 2000 r., zakłada manipulację obrazem oraz podważanie umowy społecznej w zakresie tego, jak od lat definiujemy fotografię. Długie, antymigawkowe ujęcia trwające od kilku miesięcy do kilku lat w specyficzny sposób ukazują grę światłem. Kuratorami wystawy są prof. Michał Jakubowicz z Uniwersytetu SWPS (filia we Wrocławiu) oraz prof. Sławomir Decyk z Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu.
Czym jest solarigrafia?
Metoda solarigraficzna zakłada hybrydalność procesu łączącego zastosowanie analogowych materiałów światłoczułych, konwencjonalne aparaty i konstrukcje typu ready-made lub DIY, przetwarzanie zdjęć przy użyciu skanerów, jak i cyfrową postprodukcję (ograniczoną do parametrów typu kadrowanie, kontrast, jasność) oraz dystrybucję zdjęć w przestrzeniach sztuki i net artu. Udostępnienie formuły projektu „Solaris”, najpierw na serwerze free.art, a z czasem na wielu autorskich stronach internetowych, przyczyniło się do jej spopularyzowania wśród twórców wizualnych z całego świata, a przy okazji przełożyło się na różnorodność powstających solarnych rysunków.
Na specyfikę zdjęć solarigraficznych wpływa wiele czynników, wśród których najważniejsze są: długie ekspozycje na światło (czas), usytuowanie geograficzne (położenie i klimat), przyjęte założenia konstrukcyjne (kamera), przyzwolenie społeczne dotyczące obecności kamer w przestrzeni publicznej (kultura/społeczeństwo).
Malowane światłem
Kilkumiesięczne ekspozycje papierowych negatywów ujawniają rysunki (nazywane drogą Słońca, śladami słonecznymi) zależne od ruchu planety Ziemi, mającej za „rysik” nasłoneczniony otwór kamery. Kiedy aparat ukierunkowany jest pod światło, a proces trwa co najmniej kilka tygodni, fotografia uwidacznia, jak Ziemia porusza obrazem, tworząc na nim cykliczne linie. W skrajnych warunkach naświetlenia odbywają się bez użycia kamer, przy zastosowaniu solarigramów. Matryca przylega do realnego przedmiotu, natomiast obiektem obrazu nadal pozostaje światło.
Zdjęcia zmieniają się ze względu na usytuowanie geograficzne kamer. Inne zmienne, czyli pory roku, długość dni, wilgotność, wpływają na stan negatywów. Silne naświetlenia niekiedy wprost wypalają rysunki, natomiast duża wilgotność nakłada osobne warstwy. Mechaniczną bazą solarigrafii są kamery otworkowe (pinholecamera) będące współczesnymi, kreatywnymi modyfikacjami camera obscura.
W światowych metropoliach i dużych miastach przyzwolenie społeczne na obecność kamer monitorujących życie publiczne jest duże. Czym innym jednak jest przetwarzanie jednego obrazu przez wiele miesięcy lub nawet lat za pomocą rzemieślniczych kamer. Niezidentyfikowane obiekty, puszki, pudełka, papiery fotograficzne pozostawiane w przestrzeniach publicznych, nierzadko są niszczone przez przechodniów. W ten sposób zdjęcia stają się świadectwami zgody lub jej braku na to, co odbiega od normy w przestrzeni publicznej. W innych przypadkach obrazy pokazują widoki z miejsc, gdzie zlokalizowane są pracownie artystów lub w których sztuka miesza się z prywatnością.
Upłynęły 22 lata od upublicznienia pierwszej strony projektu „Solaris 2000” na nieistniejących dzisiaj serwerach free.art. Solarigrafia i towarzyszące jej idee funkcjonują dzisiaj globalnie. Taki efekt przemian i manipulacji (jako następstwa uwolnienia idei projektu „Solaris 2000”) był brany pod uwagę przez jego twórców. Nazwa solarigrafia nie powstała na potrzeby określenia jej aspektów technicznych ani jako wyłącznie nadanie nazwy takim obrazom. W naszym rozumieniu oraz intencjach była ona rodzajem praktyki artystycznej, propozycją wspólnego doświadczenia światłoczułości w wymiarze globalnym właśnie dzięki pojawieniu się wówczas internetu. Środkowe „i” w nazwie zostało użyte jako podkreślenie zupełnie nowych w polu sztuki możliwości sieci. Nazwa „solarigrafia” jako słowo stworzone w języku polskim zostało przetłumaczone około 2003 r. na język angielski jako solargraphy.
Z dzisiejszej perspektywy można uznać, że projekt „Solaris 2000” był nie tylko rodzajem wprowadzenia, inicjacji, zaproszeniem do zrobienia „wspólnego zdjęcia”, lecz także samoistnym, autentycznie otwartym, czekającym na swoje metamorfozy i odkształcenia zjawiskiem. Spójrzmy na solarigrafię jak na poszerzanie doświadczenia światłoczułości, będącej pośrednikiem, a nie celem w rozpoznawaniu możliwości sztuki. Światłoczułość to język sztuki z potencjałem kodowania widoków spoza obszarów naszej widzialności.
- Autorzy i autorki prac: Basia Budniak, Sławomir Decyk, Tomek Dobiszewski, Michał Jakubowicz, Paweł Kula, Diego López Calvin, Miłosz Pobiedziński, Tarja Trygg, Tomasz Wentland, Ilan Wolff, Piotr Wołyński
- Czas trwania wystawy: 8 listopada 2022 r. – 30 listopada 2022 r.
- Oprowadzanie: 8 listopada 2022 r., godz. 18.00
- Organizator: Galeria Grafiki Uniwersytetu SWPS
- Miejsce: Uniwersytet SWPS, ul. Ostrowskiego 30b, Wrocław
- Wystawa realizowana w ramach 8 Mediations Biennale Polska 2022, Exit Code
Kuratorzy wystawy
Kontakt
dr hab. Michał Jakubowicz, prof. Uniwersytetu SWPS
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Organizatorzy
Współpraca
Formularz zgłoszeniowy
Zobacz inne aktualności
