Sprawdź nasze rozbudowane narzędzie do wyszukiwania.

Szukaj po kategoriach – oszczędzaj swój czas.

Uniwersytet SWPS - Strona główna
Wykłady i spotkania

HumanTech Meetings II. Cyborgi wśród nas: etyka, tożsamość i przyszłość ludzkiej ewolucji

float_intro: images/ZDJECIA/aktualnosci/humantech-meetings-cyborgi-wsrod-nas.jpg

Wyobraźmy sobie, że wykorzystujemy technologię, żeby całkowicie przeprojektować ludzkie ciała i umysły, a placówki medyczne stają się sklepami z częściami zamiennymi. Czy to realna wizja naszej przyszłości? Zastanowimy się nad tym podczas kolejnego spotkania z cyklu HumanTech Meetings. Tym razem do rozmowy zaprosiliśmy dr Rebeccę Gibson z Virginia Commonwealth University i dr hab. Aleksandrę Łukaszewicz-Alcaraz, specjalistkę w zakresie estetyki filozoficznej.

25 marca 2024
17.00–20.00
online
Zapisz się

Osoba-cyborg

Czy technologia zmienia nas na tyle, że wkraczamy w erę post-ludzkości? Czy połączenie człowieka z maszyną jest nieuniknione? Jakie wyzwania etyczne niesie ze sobą postęp, pozwalający nam na korzystanie z implantów i protez nie tylko uzupełniających nasze deficyty, ale również poszerzających możliwości?

Odpowiedzi na te pytania poszukamy w towarzystwie wybitnych specjalistek. Wykłady na temat cyborgów i post-ludzi wygłoszą dr Rebecca Gibson, antropolożka z Virginia Commonwealth University (USA) i autorka książki „Desire in the Age of Robots and AI: An Investigation in Science Fiction and Fact”, oraz dr hab. Aleksandra Łukaszewicz-Alcaraz, specjalistka w zakresie estetyki filozoficznej oraz teorii sztuki i kultury, autorka książki „Are Cyborgs Persons? An Account on Futurist Ethics”. Oba wystąpienia zagłębią się w kwestie tożsamości, etyki i przyszłości człowieczeństwa w kontekście rosnącej integracji z technologią.

Po wykładach zapraszamy na panel dyskusyjny, podczas którego w gronie ekspertów zajmujących się przemianami człowieka pod wpływem technologii, zastanowimy się jakie wyzwania oraz moralne implikacje niesie ze sobą posthumanizm i transhumanizm.

Spotkanie otworzy dr Konrad Maj, kierownik Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech na Uniwersytecie SWPS, a moderatorem panelu dyskusyjnego będzie Joanna Sosnowska, redaktor prowadząca programu „Jutronauci” realizowanego przez portal Wyborcza.pl.

Prelekcje odbędą się w języku polskim oraz angielskim i będą tłumaczone symultanicznie

Zapraszamy na dwujęzyczne wykłady

Żyjemy w czasach postępu technologicznego i dynamicznego rozwoju cyfryzacji. Współczesny pęd do tworzenia nowoczesnych rozwiązań może powodować trudne do przewidzenia skutki psychologiczne i społeczne. Dlatego tak ważne jest nawiązywanie współpracy między inżynierami, programistami, specjalistami IT oraz przedstawicielami nauk społecznych już na wstępnym etapie opracowywania nowej technologii lub usługi. Takie szeroko zakrojone partnerstwo nie tylko daje szansę na uniknięcie błędów, lecz także umożliwia rozwinięcie innowacyjnego pomysłu.

Projekt HumanTech Meetings to seria spotkań skupiających naukowców i specjalistów z branży technologicznej z całego świata. Każde spotkanie składa się z dwóch wykładów, jednego wygłoszonego przez eksperta z Polski i jednego wygłoszonego przez specjalistę z innego kraju. Po wykładach organizujemy dyskusje panelowe, podczas których zaproszeni goście przedstawiają różne podejścia do innowacji i technologii. Spotkania organizowane są przez Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech na Uniwersytecie SWPS.

  1. Aleksandra Łukaszewicz-Alcaraz: Rozszerzanie „królestwa celów”. Osoby nie-ludzkie i ich status moralny z perspektywy badań psychologicznych

    We współczesnej rzeczywistości społecznej wchodzimy w interakcje nie tylko z innymi przedstawicielami naszego gatunku, ale także z innymi istotami, zarówno o naturze biologicznej jak i technologicznej. Jednocześnie jako gatunek przechodzimy postępującą celową transformację technologiczną, która zmusza nas do zadania sobie pytania: czy będąc sobą, nadal jesteśmy ludźmi i co miałoby to oznaczać? Przynależność gatunkowa, która jest podstawą Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, jest niewystarczającą podstawą do ochrony praw jednostek, różnego rodzaju osób lub podmiotów funkcjonujących w społeczeństwie. Uważam, że pomocne może być przeniesienie akcentu z ideologicznie obciążonej koncepcji „istoty ludzkiej” na koncepcję „osoby ludzkiej”. Ta druga zakłada istnienie innych osób niż ludzkich, ale równie ważnych. W ślad za Josephem Margolisem postrzegam osobę ludzką jako istotę ucieleśnioną, osadzoną w kulturze i obeznaną z językiem, która świadomie funkcjonuje w społeczeństwie. Ale możliwe są też inne uosobienia, które pozwalają człowiekowi funkcjonować w społeczeństwie w sposób inny niż tylko ludzki. Osoby cyborgi (jak np. Neil Harbisson), osoby hybrydowe i osoby poddane manipulacjom genetycznym (dzieci CRISPR) niewątpliwie są osobami, chociaż trudno jest próbować narzucić im status osób ludzkich. Aby odnieść się do tej sytuacji na poziomie etycznym, konieczne jest w pierwszej kolejności uznanie możliwości zaistnienia etyki, która obejmuje podmioty inne niż tylko istoty ludzkie. Ten proces rozpoczął się wraz z publikacją książki „Wyzwolenie zwierząt” Petera Singera (1975). Ponieważ jednak zwierzę, podobnie jak dziecko, jest dla Singera przedmiotem refleksji moralnej (podmiotem moralnym), a nie moralnym sprawcą (agentem moralnym), jego perspektywa jest w tym przypadku niewystarczająca. Konieczne jest bowiem uznanie Innego, nie-człowieka za osobę. Dla Immanuela Kanta tym, co decyduje o niezbywalnej wartości człowieka, którego postrzegał jako biologicznie określonego, jest jego racjonalność. Dzięki niej człowiek przynależy do „królestwa celów”. Aktualizując myśl Kanta poprzez porzucenie absolutyzacji racjonalności i przejście na grunt współczesnej teorii umysłu, można wskazać, że postrzeganie drugiego człowieka jako podobnego do nas, jako posiadającego umysł, wymaga uznania go za podatnego na cierpienie (oś doświadczenia), a także zdolnego do intencjonalnego działania (oś przyczynowości) (Gray, Gray, Wegner 2007). Badania, które przeprowadziłam z Pawłem Fortuną w 2022 r., objęły grupę 322 Polaków i Polek, którzy porównywali różne podmioty – osobę ludzką, osobę cyborga, fembota, społeczne roboty-zwierzęta i algorytm – pod kątem uznania ich za podmioty moralne na podstawie teorii umysłu. Wyniki badania pokazały, że przypisywanie statusu moralnego nie jest binarne, ale stopniowe, płynne i przejściowe i różnicuje się na skali doświadczenia i przyczynowości. Możliwe jest zatem rozszerzenie Kantowskiego „królestwa celów” tak, aby znalazło się w nim miejsce dla większej liczby istot niż tylko racjonalni przedstawiciele gatunku Homo sapiens. Jak jednak określić właściwy jego zakres, to już pytanie na osobną dyskusję.

  2. Rebecca Gibson: Czy pod względem medycznym jesteśmy post-ludzcy? Przeniesienie fikcyjnej technologii cyborgów do prawdziwego świata

    Fikcja często znacznie wyprzedza rozwój technologii, ale może być impulsem do wdrażania nowych rozwiązań, wskazując co możemy osiągnąć, jeśli tylko wyjdziemy poza istniejące metody leczenia, procedury i przyrządy. Jednak równolegle ze zmianą technologii musimy wyobrazić sobie zmianę sposobu myślenia zarówno pacjentów, jak i pracowników ochrony zdrowia. Znaczna część medycyny przyszłości, której zadaniem będzie rozwiązywanie takich problemów, jak niewydolność nerek, monitorowanie poziomu glukozy, oznaki i objawy starzenia się oraz utrata zmysłów takich, jak wzrok, słuch i dotyk, będzie obejmować cybernetyczne implanty. Integracja technologii mechanicznej, elektrycznej lub elektronicznej/komputerowej z ciałem pozwoli na rozszerzanie możliwości lub zastępowanie organicznych części ludzkiego ciała. Czy będziemy w stanie to zaakceptować? Czy możemy stać się medycznie postludzcy? Aby odpowiedzieć na to pytanie, przyjrzymy się światu przedstawionemu w serii Matrix, istniejącej technologii cyborgicznej oraz ideom posthumanizmu i transhumanizmu.

Prelegenci

Rebecca Gibson
dr
Rebecca Gibson
Adiunkt w Anthropology Unit of the School of World Studies, Virginia Commonwealth University, USA. Autorka książek naukowych, m.in. „Desire in the Age of Robots and AI: An Investigation in Science Fiction and Fact” (Palgrave Macmillan, 2019) i „The Corseted Skeleton: A Bioarchaeology of Binding” (Palgrave Macmillan, 2020). Tytuł doktora antropologii uzyskała na American University. Kiedy akurat nie pisze i nie wykłada, zaczytuje się w kryminałach w otoczeniu pluszowych zwierzaków.
Aleksandra Łukaszewicz-Alcaraz
dr hab.
Aleksandra Łukaszewicz-Alcaraz
Doktor habilitowana nauk humanistycznych w dziedzinie nauk o religii i kulturze. Specjalistka w zakresie estetyki filozoficznej oraz teorii sztuki i kultury. Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Estetycznego. Zdobywczyni nagród i grantów, m.in. stypendium Fundacji Kościuszkowskiej (2017) na badania nad filozofią sztuki kultury i estetyki na Temple University w Filadelfii u profesora Josepha Margolisa. Koordynatorka międzynarodowych konsorcjów badawczych TICASS i TPAAE, realizujących projekty poświęcone komunikacji wizualnej, wizualnej alfabetyzacji, sztuce i edukacji w perspektywie międzykulturowej, ufundowane przez Komisję Europejską w ramach MSCA-RISE H2020. Autorka książki „Are Cyborg Persons? An Account on Futurist Ethics” (Palgrave Macmillan, 2021).

Paneliści

Philip Hojme
dr
Philip Højme

Niezależny badacz. Uzyskał stopień doktora filozofii w Szkole Nauk Społecznych IFiS PAN w Warszawie. Jego zainteresowania badawcze obejmują biopolitykę, teorię krytyczną, feminizm, prawa mniejszości oraz trans- i posthumanizm. Opublikował kilka artykułów związanych z tematem nadchodzącego spotkania HumanTech, w tym „Transhumanism as Modern-day Necromancy” w „GCAS Review Journal”, 1(2), 2021; „Should We Fear the Future? The Philosophy of Transhumanism” w „Collector”, 2021; „Whose Survival? A Critical Engagement with the Notion of Existential Risk” w „Scientia et Fides”, 7(2), 63-76, 2019.

Konrad Maj
dr
Konrad Maj

Psycholog społeczny. Kierownik Centrum HumanTech na Uniwersytecie SWPS w Warszawie, adiunkt w Katedrze Psychologii Społecznej na Wydziale Psychologii USWPS w Warszawie. Kierownik projektu HumanTech Meetings oraz przewodniczący komitetu organizacyjnego HumanTech Summit. Naukowo zajmuje się społecznymi i psychologicznymi aspektami nowych technologii, zwłaszcza sztuczną inteligencją, metawersum oraz robotyką. Zaliczony do grona 25 najwybitniejszych absolwentów 25-lecia Uniwersytetu SWPS. Laureat konkursu „Popularyzator Nauki” MEiN (2023).

Panel dyskusyjny poprowadzi

Joanna Sosnowska
 
Joanna Sosnowska
Dziennikarka i redaktorka, związana z „Gazetą Wyborczą” i portalem Wyborcza.pl. Redaktor prowadząca projektu „Jutronauci”. Współprowadzi podcast „Techstorie” w Radiu Tok FM. Wcześniej przez niemal trzy lata prowadziła serwis technologiczny w „Gazecie Wyborczej”. Była redaktor naczelną serwisów technologicznych i gamingowych Wirtualnej Polski. Przez wiele lat współpracowała z portalem Gazeta.pl. W krótkim epizodzie poza mediami pracowała w start-upie, który chciał rozwiązać problem bezsenności i koszmarów.

Zapisz się na spotkanie

Organizator

Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech

Partnerzy

  • polskie towarzystwo informatyczne logo
  • osrodek przetwarzania informacji logo
  • Zrobotyzowany logo

Sponsor

  • Logo NEO Energy Group

Termin i miejsce

25 marca 2024 r. (poniedziałek), 17.00–20.00
online

Kontakt

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Ministerstwo Edukacji i Nauki

HumanTech Meetings – zadanie finansowane z budżetu Państwa, ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach konkursu „Społeczna odpowiedzialność nauki – Popularyzacja nauki i promocja sportu” (nr projektu SONP/SN/514650/2021). Projekt przewidziany na lata 2022-2023. Całkowita wartość zadania: 305 472 zł.

Zobacz inne aktualności